‘न गर परिषद’

अंक ७५  ने. सं. ११३३ थिंलागा द्वादशी बुधवाः २०६९ पुष २५ गते  बुधवार Jan 9, 2013

‘न गर परिषद’

सरब कुमार महर्जन

‘न गर परिषद” भने पनि यही पुस २७ गते एक्लो बृहस्पतिले कीर्तिपुर नगरपालिकाको नगर परिषद गरिदैछ भन्ने चर्चा छ । नाम पनि नगरपालिका काम पनि नगरपालिका भनेजस्तै कीर्तिपुर नगरपालिकाका नगरवासीहरुलाई थाहै नदिइ आ.व.२०७०/०७१ सालको वार्षिक बजेट तथा विकास निर्माणका योजनाहरु सहित कार्यक्रमहरु पारित गर्न लागेको कुरा सुनेर केही अचम्म लाग्यो पनि होला । त्यहाँ कसैले पनि मेरो योजना, हाम्रो योजना प¥यो कि परेन भनेर कुनै चासो र गुनासो गरेको पनि पाइदैन । अथवा वडा वडामा दुईचार जना अगुवाहरुले वडाको समस्यालाई चासो दिएर केही योजनाहरु छनौट गरी पठाए पनि कुन योजना कहिले गर्ने हो थाहा छैन । आजभोलि मेयर भने शेयर भने पनि माथिको चाकरी गर्ने तल आफू मन परी गर्ने मनोबृतिका नगरप्रमुख भए पछि कसैलाई मालामाल, कसैलाई सुख्खा हुने नै भयो ।

नेपाल सरकारबाट नगरपालिकालाई प्राप्त हुने सबै प्रकारका अनुदान, स्थानीय निकाय÷ कार्यक्रम÷ आयोजना बजेट जिल्ला विकास समितिबाट प्राप्त हुने राजस्व बाँडफाँड र अन्य अनुदान नगरपालिकाको स्वआर्जन विकास, साझेदारी र राष्ट्रिय अन्तराष्ट्रिय गैरसरकारी संस्थाबाट प्राप्त हुने रकम समेतलाई समन्वय गरी एकीकृत गरी सर्वसाधारण जनता , विशेषत गरीब, महिला, बालबालिका, सामाजिक, आर्थिक दृष्टिकोणबाट पिछडिएको वर्ग र समुदाय एवं क्षेत्रको समेत पहुँच र स्वामित्व रहने गरी स्रोत साधानको अधिकतम परिचालन र समान तवरबाट सहज, पारदर्शी, उत्तरदायित्व, समावेसी, न्यायोचित दिगो विकासको अवधारणालाई संस्थागत गर्ने कार्यलाई सहयोग पु¥याउनको लागि स्थानीय स्वायत्त शासन ऐन २०५५ ,२३४ को दफा २३६ ले दिएको अधिकार प्रयोग गरी नेपाल सरकारबाट “नगरपालिका अनुदान संचालन कार्य विधि २०६७ ” तर्जुमा गरी लागु गरिएको थियो ।

गतआर्थिक वर्षहरुदेखि लागु गराउन खोजेको यो कार्यविधिलाई व्यवहारमा लागु गराउनको लागि नगरपालिका आफै र स्थानीय विकास मन्त्रालयबाट पनि पटक पटक कार्यविविधि वारे अभिमुखिकरण कार्यक्रम गरेको पनि थियो । तर त्यसबेला अन्तमा आएर यो कार्यविधिलाई लत्याउँद नगरपालिकाको योजना तर्जुमा समिति दलिय सहमति र भागवाण्डामा योजना तर्जुमा समिति गठन गरेको पनि थियो तर आज दलिय संरचना पनि भंग भैसकेको अवस्थामा नगर परिषद कसरी हुदैछ भन्ने चासो बढाउनु आवश्यक छ । जव कि गत वर्ष यो चालुवर्षको लागि नगरपरिषद बस्दा पनि सभामा कसलाई आसन ग्रहण गराउने र कसलाई नगराउने भन्नेमा विवाद भई नगरपरिषद भंग भएको कुरा सबैलाई थाहा छ र यो आर्थिक वर्षमा कुनकुन  वडा स्तरिय र कुन कुन योजनाहरु नगरस्तरिय पारित भयो भन्ने आम नगरवासीलाई थाहा छैन । के नगर परिषद भनेका नगरप्रमुखको लागि मात्र हो कि आम नगरवासीहरुका लागि   हो ? के नगरपालिकाको योजना नगरवासीलाई जानकार हुनु पर्दैन ।

योजना छनौट गर्ने सवालमा, पारदर्शी बनाउने सवालमा, कार्यक्रमहरुमा सहभागिताको सवालमा न्युनतम मापदण्ड पु¥याउनु आवश्यक छैन कि सधै चोर बाटोबाट मात्र कार्यसम्पन्न भएको झुठा विवरण दिएर नगरवासीहरुलाई ढाट्न पाइन्छ जस्का कारण भोलि आउने समस्याका जिम्मेवारी कसले लिने हो तयार भएर बस्नु पर्दछ । ‘नगर परिषद” भनेको सबै कर्मचारीको परिषद हैन ?

सबै नगरवासीको भावि योजना र अहिलेको योजना वारे छलफल गर्ने सर्वाेच्च निकाय हैन । त्यसैले नगरवासीहरुले नगरपरिषद वारे चासो हुनु जरुरी छ । नगरपालिकामा आफ्नो योजना समावेश गर्न संघर्ष अनिवार्य छ ।