दल धैगु लं खः नेवाः धैगु छेंगू खः
श्रीकृष्ण महर्जन नेवाः
यक्व राजनीतिक दलत दु । थःथःगु सिद्धान्त, थःथःगु नेता कार्यकर्तत दु । सिद्धान्त स्वल धाःसा बांमलाः मजू। सिद्धान्त नं बुलुहुँ बुलुहुँ हिला नं वना च्वंगु दु । दर्जनौं दर्जन दलत मध्ये नं मूल रुपं प्रमुख दल कथं बागू दर्जन दलत न्ह्यःने दु । गुलिं गुलिं ला क्षेत्रीय दल थें नं जुया च्वंगु दु । नेवाः व कार्यकर्तात नं वहे जुया च्वंगु दु । म्हिगः गथे खः आः नं अथे हे अले छगू दलया नेता व मेगु दलया नेताया दथुइ स्वापू नं उलि हे बांलाः । गबलें नापं च्वनी अले गबलें ब्यागलं ब्यागलं च्वनेगु नं याना च्वंगु दु । विशेष याना सरकारया नेतृत्व यायेगु सवालय्, थःगु दलया स्वार्थया नितिं नापं च्वनेगु याना च्वंगु दु । न्ह्यागु हे सिद्धान्त ज्वना च्वंपिं जूसां नापं च्वनेगु याना च्वंगु दु ।
जब पक्ष विपक्षया रुपय् दलत च्वनी अबले धाःसा भाषण बिइगु स्वइबले सत्रु थेंहे जुइ । गबलें हे मिले जुइ मफइगु वातावरण ब्वलनी थें च्वन । जब इमिगु स्वार्थमिलेजुइभागबन्दाजुइ, हाकनंनापंच्वनी।मालधकाः पार्टी एकीकरण यायेगु, मोर्चा दयेकेगु निसें अनेक कथंया कुतः याइ । पार्टी एकीकरण व मोर्चा दयेकेगु जक मखु हाकनं मिले मजुइ वं इपिं पार्टी नं तज्याइगु घट्नात जुया च्वंगु दु । पार्टीत ज्यासां संस्थापन पक्षहे बः लाइगु अवस्था नेपालय् आः तक खने दया च्वंगु दु । पार्टीत ज्यातधाःसा संस्थापन पक्षया पार्टीं तज्याना वंगु पार्टीयात लालित्तुमात्तु लिइगु, चिरमांया काय् थें तायेकेगु, अनेक कथंया द्धपंत बिइगु, धाये जिउनं मजिउनं धायेगु तकं याना च्वंगु दु ।
आःया अवस्थाय् छुं नं पार्टी दलया रुपय् न्ह्यः वया च्वंगु मदुथें नं च्वनीगु । फुक्क हे दलत गुट गुटया मोर्चा थें जक च्वनीगु । दल दुने नेतातय्सं थःथःगु दलय् दुने हे थःथःगु गुट दयेकेगु अले खास खास कार्यकर्तायात थःथःगु पक्षय् हे तया तयेगु । दलया नेतातय्गु गुटयात स्वल धाःसां दलत फुक्क हे दल मखु मोर्चाया रुपय् न्ह्यःने वनाच्वंगु दु । मोर्चा जुइ धुनेवं थःथःगु कार्यकर्तातय्त ब्यागलं ब्यागलं कथंया आन्तरिक तयारी यायेगु निसे ंमेगु गुटया नेताया विरुद्धय् तकं लगे जुइ । चान्स वयेवं मेगु गुटया नेताया पक्षय् दुपिं कार्यकर्तायात क्वःथलेगु निसें ल्यूने लाकेगु तकं यायेत लिफः स्वइमखु ।
चुनाव वइ अबले गुटत सक्रिय जुइ । पार्टीया आन्तारिक चुनाव जुइमा वा देय्या आम निर्वाचन । चुनाव वयेवं पार्टी दुने या गुट गुट यात मिले यायेत हे नेतातय्त तसकं थाकुइगु जुया च्वंगु दु । आम निर्वाचनया नितिं थःपिं कमजोर जुइगु अवस्था पार्टीदुनेगुट गुट सक्रिय मजुइगु । जब थःपिनिगु पार्टी बःलाःगु अवस्था वइ अबले पार्टी दुने गुट गुट सक्रिय जुइ । थःगु पार्टीया उम्मेदवार यात तकं बुकेत तयार जुइ । पार्टीया आन्तरिक चुनावय् स्वल धाःसा थःथःगु गुटया पिंहे चुनावय् त्याकेगु भूमिका म्हितेगु । पार्टीदुने जक मखु थ्व ल्वय्ला पार्टीया भातृ संगठनय् नं खने दु । गबलें गबलें ला भौतिक रुपं हे आक्रमण यायेगु ज्या याना च्वंगु खने दु । अय् पार्टी दुने हे गुट गुट जुइगुलिं छगू गुटय् मच्वन धाःसा उम्ह कार्यकर्तावा नेताया अर्थ तकं मदइगु ।
दलय् दुने सक्रिय जुइगु धइगु बास्तवय् देय् व जनताया नितिं ज्या यायेगु खः । तर दलय् दुने च्वना ज्या यायेगु धइगु थः सुरक्षित जुइगु नितिं, पार्टीपाखें ग्वहालि कायेगु, भागबन्दाय् थः लाकेगु, थः ल्यूनेनं शक्ति दु धकाः क्यनेगु अले मेपिंसिबें कमजोर मजुइगु नितिं थें तायेका च्वंगु दु । दलय् च्वनेगु धइगु न्ह्यागु इलय् नं न्ह्यागु हे यायेत नं तयार जुइमा धकाः थुइकेगु याना च्वंगु दु । त्यःगुं मत्यःगुं ज्या यायेमाः यायेत तयार जुइम्ह अले दलं हे उम्ह मनूयात संरक्षण याइगु धकाः तायेका च्वंगु दु । थःगु ब्यक्तिगत स्वार्थया नितिं हे अप्वः याना दलय् दुने वना सक्रिय जुया च्वंगु दु धकाः सर्वसाधारण मनूतसें काइगु स्वाभाविक हे खः ।
दलय् दुने इमान्दारम्ह मनू च्वये वनी मखु धकाः धायेगुयाः । ई बिया इमान्दार जुया देय् व जनतायानितिं ज्या याइम्ह कार्यकर्ता न्ह्याबलें अन हे लाना च्वनी । अज्वःपिं कार्यकर्ता गबलें च्वये वन ेफइ मखु । अथे जुया च्वनेगुया अर्थ नं मदु धकाः तकं स्वयं पार्टीया कार्यकर्तातसें धायेगु याना च्वंगु दु । दलय् दुने ला फय्गं खँल्हाये फुम्ह, नेतातय्गु ल्यूल्यू वने फुम्ह, च्वय्या तहलय् थःम्ह मनू दुम्ह, धेबा नं पाये फुम्ह, माल धाःसा पार्टीं धाइगु न्ह्यागुहे ज्या यायेत तयार जुइम्ह, थःगु छ ेँत्वःता वनेत तकं तयार जुइम्ह मनू हे पार्टी दुने न्ह्यःने लाइ धइगु सवालय् नं थौं सुनं कन्फ्युज मदये धुंकूगु अवस्था दु । थुकिया अर्थ दलया नेता कार्यकर्ता जुइगु व कन्हय् वना थाहां वनेगु खःसा कित ध्यबा दुम्ह जुइ माः । कि थः मनू पार्टीया उच्च थासय् दुम्ह जुइमाल अर्थात छगू गुटया च्वय्या तहया नेतात प्यंकहे स्वापू दयेफुम्ह जुइमाल । मखुसा छु तहया कार्यकर्ता खः वहे तहलय् लाना च्वनी । मेमेपिं धमाधम च्वय् च्वय् वना च्वनी । अन्तिमय् वना निराश जुइगु बाहेक छुंहे जुइमखु । अथे जूसां नं दलय् दुने च्वना ज्या यायेगु इच्छा दुपिं उगु हे कथं सक्रिय जुइमाः । दलय् दुनेया वइगु थीथी कथंया हाथ्यात वइगु यात तकं थुइका सक्रिय जुइमाः ।
दलया नेतात व कार्यकर्तात थौकन्हय् छेँय् छेँय् दु । मानौ कि पार्टी कमिटी हे छेँय् छेँय् दु । उलि जक मखु दाजु छगू पार्टी, किजा छग ूपार्टी, कला छगू पार्टी, अबु छगू पार्टीया कार्यकर्ता तकं जुया च्वंगु दु । पार्टी नं हिला हिला च्वनी । गबलें छगू पार्टीइ जुइसा मेगु इलय् मेगु हे पार्टीइ जुया च्वनी । पार्टी हिलेगु धइगु लं हिला फिइगु कथं जुया च्वंगु खनेदु । खः पार्टी धैगु लं हे खः । थःत छु याः व लं फिइगु धाइ थें हे खः । थौं यःगु लं कन्हय् मयेयेफु । कन्हय् यःगु लं थौं मयेयेफु । उकिं हिला हिला फिइगु स्वाभाविक नं खः । तर नेवाःतय्गु सन्दर्भय् धायेगु खःसा नेवाः धइगु छेंगू खः । छेंगू छिगू छगू हे जुया च्वनी । जन्मु जुसांनिसें सीगु इलय् तकनं छगू हे छ्यंगू जुइ । जन्मजूसा ंनेवाः सीसां नेवाः । उलि जक मखु न्ह्यागु देशय् वं सां नेवाः । अनया नागरिक जूसां नं नेवाः । आखिर नेवाः धइगु म्हसीका खः । नेवाः मखु आः जिमेम्ह हे जुल धकाः धाये फइगु अवस्था मदु ।
नेवाः जुया नेवाः समाजया नितिं छुं यायेगु खःसा न्हापां थः नेवाः धकाः थुइके माल । नेवाः धकाः थुइके धुंकाः जक छिगू पार्टी, छिगू नागरिकता लगायतया खँ वइ । उकिं नेवाः जुया नेवाः या नितिं ज्या यायेगु खःसा नेवाःतय्त माःगु छु खः धकाः नं थुइकेमाः । नेवाः धाये धुनेवं नेवाःतय्गु मूल विषय भाषा, संस्कृति, भूमिया खँ वइ । नेवाःतय्गु भाषा, भूमि व संस्कृति ल्यंकेगु खःसा राजनीतिक दलय् दुने दुसां पिने दुसां नं थःथःगु कथंया भूमिका म्हितेमाः । दलय् दुपिन्सं दलय् दुने च्वना अले दलं पिनेच्वंपिन्सं राज्ययात ध्यानाकर्षण यायेगु ज्या यायेमाः । दलं पिनेच्वना दबाव मुलक ज्या यायेगु यायेमाः । दलय् दुने च्वंपिन्सं नं नेवाःतय्गु अभियान, आन्दोलननापं नेवाःतय्गु माग कथं हे थः दलय् दुने उगु थासय् थ्यंगु खः, जन प्रतिनिधि जुल धाःसा नेवाःतय्गु कारणं हे थः अन थ्यंगु खः धकाः महसूस यानाहेज्या यायेमाः । उकिया नितिं नेपाःया संविधानं बियातःगु अधिकार, अन्तर्राष्ट्रिय कानून बियातःगु अधिकारयात तकं थुइके माःगु दु । थौंया इलय् नेवाःतय्गु वहे अधिकारया बारे थुइकेगु अभियान नं न्ह्याकेमाःगु आवश्यकता दु ।
No comments:
Post a Comment